یادداشت های زیرزمینی

یادداشت های زیرزمینی

اگر دوست دارید بدانید آدم‌های گوشه‌گیر و منزوی چطور دنیا را نگاه می‌کنند، کتاب یادداشت‌های زیرزمینی فیودور داستایوفسکی گزینه‌ی خوبی است. دیدن دنیا از چشم یک آدم تنها تجربه‌ی جالبی است. مخصوصاً اگر آدمی که کتاب یادداشت‌های زیرزمینی را از زبان او می‌خوانیم، حواس‌جمع هم باشد. حواسش به احوالات و احساسات خودش و تمام ریزه‌کاری‌ها و نقص‌های دنیا و کارهای دست و اشتباه مردم باشد. شاید این روزها بعضی از ما به این آدم‌ها بگوییم بدبین، ولی فیودور داستایوفسکی با این نظر موافق نیست. داستایفسکی می‌گوید آدمی که کتاب یادداشت‌های زیرزمینی از زبان اوست، خودش تجسم شرایطی است جامعه‌ی ما را به این شکل در آورده است:
هم یادداشت‌ها و هم نویسنده‌اش خیالی است؛ اما آدم‌هایی مثل نویسنده‌ی این یادداشت‌ها، نه‌تنها در جامعه‌ی ما امکان حضور دارند، بلکه باید باشند تا تجسم شرایطی شوند که همین جامعه محصول آن است.